Lengi hefur tíðkast að brúðgumi gefi nýbakaðri eiginkonu sinni morgungjöf. Með tíð og tíma hefur gildi þessarar gjafar breyst. Í dag eiga allir skilið morgungjöf. Vera Guðrún H. Borghildardóttir fjallaði um þróun brúðkaupshefða í lokaverkefni sínu til BAgráðu í þjóðfræði fyrir tíu árum. Í ritgerðinni, „Sumar hefðir eru skemmtilegar og gaman að virða þær, en aðrar kannski börn síns tíma“, fjallar hún meðal annars um morgungjafir og voru þær ekki eins rómantískar og þær eru í dag.

Lengi hef­ur tíðkast að brúðgumi gefi nýbakaðri eig­in­konu sinni morg­un­gjöf. Með tíð og tíma hef­ur gildi þess­ar­ar gjaf­ar breyst. Í dag eiga all­ir skilið morg­un­gjöf. Vera Guðrún H. Borg­hild­ar­dótt­ir fjallaði um þróun brúðkaups­hefða í loka­verk­efni sínu til BAgráðu í þjóðfræði fyr­ir tíu árum. Í rit­gerðinni, „Sum­ar hefðir eru skemmti­leg­ar og gam­an að virða þær, en aðrar kannski börn síns tíma“, fjall­ar hún meðal ann­ars um morg­ungjaf­ir og voru þær ekki eins róm­an­tísk­ar og þær eru í dag.

Samið var um gjaf­ir í kaup­mál­um en árið 1700 breytt­ist bekkjar­gjöf­in í morg­un­gjöf. Fékk brúðurin gjöf frá eig­in­manni sín­um eft­ir að þau höfðu sofið í sama rúmi. „Því má draga þá álykt­un að með morg­un­gjöf hafi brúðgum­inn upp­haf­lega verið að borga fyr­ir mey­dóm konu sinn­ar,“ seg­ir Vera Guðrún í rit­gerð sinni. Kem­ur fram að morg­un­gjöf hafi verið silf­ur­grip­ur, föt eða pen­ing­ar.

Fram kem­ur í rit­gerðinnni að ekki hafi verið al­gengt að brúðhjón gæfu hvort öðru brúðar­gjöf en morg­un­gjöf var þó al­geng lengi vel. Morg­un­gjöf gat þá verið arm­bandsúr, stein­hring­ur eða háls­men. Seg­ir heim­ild­armaður að til sveita hafi jafn­vel verið gef­inn hest­ur, þótt það hafi lík­lega ekki verið á alla færi. Þegar komið er fram á árið 2002 er morg­un­gjöf enn við lýði en þó færri sem nefndu það en 1992. Skart­grip­ir voru enn vin­sæl­ir. Sú nýbreytni varð í kring­um alda­mót að brúðgumi fékk einnig morg­un­gjöf.

Þegar komið er fram í nú­tím­ann segj­ast viðmæl­end­ur Veru Guðrún­ar ekki leggja mikla áherslu á morg­un­gjöf. „Eng­ir viðmæl­enda minna gáfu hvor öðrum morg­un­gjöf,“ seg­ir Vera Guðrún sem ræddi við brúðhjón, aðeins ein kona hugsaði út í það. Er það mat henn­ar að siður­inn hafi ekki fest sig í sessi.

Á að gefa morg­un­gjöf?

Þótt hefðin sé ekki leng­ur eins og áður er um að gera fyr­ir verðandi brúðhjón að gefa hvort öðru morg­un­gjöf. Gjöf­ina má gefa morg­un­inn eft­ir en líka fyr­ir at­höfn­ina. Það er fátt skemmti­legra en að bera fal­leg­an skart­grip á dag­inn sjálf­an frá ný­bökuðum eig­in­manni eða eig­in­konu.

Hér má finna nokkr­ar góðar hug­mynd­ir.